Zou de freule ook wel eens op de pedalen hebben gestaan? Of sprong ze misschien schrijlings achterop bij de jonkheer? Waarschijnlijk geen van beide. Terwijl je buitenplaatsen passeert met statige namen als De Wiersse en De Wildenborch, vraag je je af hoe het leven er uitzag achter die rijk gedecoreerde gevels. In elk geval was het er één met regels. Niet zozeer om de bewoners in het keurslijf te krijgen, maar vooral om ze houvast te geven. Onder meer bij die veelvuldige kostuumwisselingen. Geen jacquet na vijven en ’s avonds een andere japon dan in de ochtend. Zo wist iedereen wat er van hen werd verwacht. Nu is dat gelukkig anders. Als fietser krijgt je een warm welkom op kasteel Vorden. Jaren geleden herstelde de kasteelvrouw de buitenplaats weer in oude glorie. Vast tot groot plezier van de vele adellijke families die er in de loop van de eeuwen hebben gewoond.
Kasteel Vorden, aan de rand van het bos net buiten het dorp Vorden, werd voor het eerst genoemd in een koopakte uit 1315. Steven van Vorden schonk het optrekje met al z’n buitengebouwen aan zijn oom Dirk. Niet gek, zo’n cadeautje. Het kasteel zag er in die tijd wel anders uit dan nu. De vierkante toren was eerder onderdeel van een middeleeuws bouwwerk. Die toren en de ophaalbrug herinneren nog aan de defensieve functie. Heel anders dan het meer flamboyante Hackfort, aan de andere kant van Vorden, het dorp dat tijdens deze nieuwe 4/6-daagse fietsvakantie je uitgangspunt is van enkele stijlvolle fietsrondjes.
Je stalt je fiets tegen het fraai bewerkte toegangshek. Het landgoed is nu eigendom van Natuurmonumenten en werd zo’n veertig jaar geleden bij legaat geschonken door de familie Van Westerholt van Hackfort. Het bevat niet alleen een statig buiten met koetshuis en watermolen, maar ook ruim veertig authentieke Achterhoekse boerderijen. Het koetshuis is nu een brasserie, waar je ook terecht kunt voor thee (of koffie) in stijl. Terwijl je al theedrinkend krampachtig je pink omhoog probeert te houden, vertelt een bezoeker iets verderop dat Nederland eeuwen geleden nog zo’n zesduizend grote en kleine buitenplaatsen telde. “En nu is er nog slechts een tiende van over. Daarom moeten we zuinig zijn op juweeltjes als deze.” Klopt, beaam je wat later als je door weer een nieuwe lommerrijke laan fietst en in een volgend bos de frisse boslucht opsnuift.
Bij Buitenplaats De Wiersse verschijnen weer beelden op je netvlies van bewoners die weten hoe je een glas wijn moet vasthouden, hoe het tafelzilver wordt geschikt, maar vooral ook hoe je een tuin onderhoudt. Het historische landgoed telt driehonderd hectare, zo’n 450 voetbalvelden bij elkaar. Zestien hectare is aangelegd als tuin. Daaromheen 32 hectare landschapspark. Het kasteel bestaat al sinds de dertiende eeuw, maar is vanaf 1678 in het bezit van dezelfde familie. Overigens was Victor de Steuers (1843-1916) naast kasteelheer ook verantwoordelijk voor de bouw van het Rijksmuseum in Amsterdam. Verder was hij een gedreven verzamelaar van kunst en historische voorwerpen. En die werden in de loop der tijd natuurlijk allemaal de lange oprijlaan opgereden, bestemd voor het inmiddels museale optrekje.
Nog eentje doen? Oké dan. Op naar Buitenplaats De Wildenborch. Al in 1372 werd melding gemaakt van een ‘burcht in het wilde moeras’, vandaar de naam De Wildenborch. Het was toen in handen van Sweder Rodebaert van Wisch. Hij was dan wel roofridder, maar behoorde ook tot de belangrijkste edelen van het oude hertogdom Gelre. En bij zo’n stoere edelman hoort een kordate woning. Ook nu nog maakt de buitenplaats een robuuste indruk, dankzij de familie Staring en hun erfgenamen. Na eeuwen van verval brachten zij de grandeur van destijds weer terug. Ook in het bijbehorende parkbos. Het huis wordt nog bewoond door leden van de familie. Aan het einde van de dag wacht een heerlijk glas wijn. Maar als de Bordeaux ‘stevig in het glas hangt’, vraag je je af hoe dat glas vast te houden. Wat schrijft de etiquette voor? En klink je nu met de glazen tegen elkaar of juist niet? Vragen waar de freule en jonkheer wel raad mee wisten. Tja, adellijk leven met regels had zo z’n voordelen. Fietsvakantie Vorden4/6 dagen, standplaats, hotel, HP.Vanaf € 295,-
Bekijk de fietsvakantieOoit was het al heel wat als je tijdens het diner je neus niet in het tafellaken snoot. Of tussen je tanden zat te peuteren met een zelf meegenomen mes. Door de eeuwen heen ontstonden tafelmanieren. Nahnya, barones van Voorst tot Voorst weet er alles van. Acht tips!
De barones geeft ook trainingen op het gebied van representatie en omgangsvormen. Haar devies: goede manieren vallen niet op, het ontbreken ervan wel! Interesse?